Bệnh hen ở gà là một trong những vấn đề phổ biến và nguy hiểm trong chăn nuôi, đặc biệt ảnh hưởng đến sức khỏe, sự phát triển và năng suất của đàn gà. Việc hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa sẽ giúp người nuôi chủ động kiểm soát thiệt hại do bệnh gây ra. Trong bài viết dưới đây BLV Gà Rừng sẽ chia sẻ cách điều triệu giúp gà nhanh chóng khỏe mạnh.
Các nguyên nhân chính gà bị hen
Bệnh hen ở gà thường do nhiều nguyên nhân gây ra, trong đó chủ yếu là các tác nhân gây bệnh hô hấp như vi khuẩn, virus và ký sinh trùng. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất như:
Gà mắc bệnh hen suyễn do CRD
CRD (Chronic Respiratory Disease) là bệnh hô hấp mạn tính do vi khuẩn Mycoplasma gallisepticum gây ra.
Gà mắc CRD thường có triệu chứng ho, thở khò khè, sưng mắt, chảy dịch mắt, mũi và giảm sức đề kháng.
Nếu không được điều trị kịp thời thì bệnh CRD có thể khiến gà bị mù, suy dinh dưỡng và thậm chí tử vong.
Gà mắc bệnh hen suyễn do bệnh IB
IB (Infectious Bronchitis) là bệnh viêm phế quản cấp tính do virus gây ra, thường đi kèm các triệu chứng như ủ rũ, bỏ ăn, sưng tấy ở thận và đường hô hấp, nhiều đờm trong họng và mũi.
Bệnh này làm giảm hiệu suất sinh sản ở gà đẻ và khiến gà dễ bị nhiễm trùng thứ phát.
Gà mắc bệnh hen suyễn do nhiễm dịch tả
Dịch tả (Newcastle Disease) là bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng do virus gây ra với các biểu hiện như sốt cao, chết đột ngột, mắt có bọt nước, hen suyễn, thở khó khăn.
Bệnh có khả năng lây lan nhanh và tỷ lệ chết rất cao, gây thiệt hại nghiêm trọng cho đàn gà.

Các nguyên nhân khác gây hen suyễn ở gà
- Biến đổi khí hậu, thời tiết lạnh: gà chịu lạnh kém dễ bị stress và mắc bệnh hô hấp.
- Môi trường chuồng trại kém vệ sinh: ẩm thấp, bụi bẩn, thiếu thông thoáng tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm mốc phát triển.
- Ký sinh trùng đường hô hấp: giun, mạt gây tổn thương niêm mạc và viêm nhiễm.
- Sau thi đấu (đối với gà chọi): gà dễ bị sặc, nôn mửa, đờm tích tụ nếu không được chăm sóc và xử lý đúng cách.
Những triệu chứng nhận biết bệnh hen ở gà chuẩn xác nhất
Bệnh hen ở gà là tình trạng viêm nhiễm và tổn thương ở hệ hô hấp khiến gà gặp khó khăn trong việc thở, hấp thu oxy và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tổng thể. Dưới đây là các biểu hiện chi tiết mà bạn có thể dễ dàng nhận biết khi gà bị hen:
Thở khò khè, ho, khó thở
Gà có tiếng thở nghe rõ tiếng toóc toóc hoặc khò khè phát ra khi gà thở ra.
Gà thường thở nhanh, nặng nhọc và đôi khi có dấu hiệu ho khan hoặc ho có đờm.
Tư thế thở của gà có thể thay đổi ngửa cổ, há miệng để thở và cánh hơi giãn ra để hỗ trợ hô hấp.
Nếu bệnh nặng gà sẽ có hiện tượng tím tái vùng da quanh mắt, mỏ hoặc mào do thiếu oxy.
Chảy nước mũi, mắt sưng đỏ, có đờm hoặc bọt
Mũi gà chảy dịch nhầy trong hoặc đục, có thể lẫn bọt hoặc máu nhẹ.
Mắt gà có dấu hiệu sưng, đỏ và có thể chảy nước mắt hoặc bọt trắng quanh mắt.
Niêm mạc mũi, họng và mắt bị viêm nhiễm khiến gà khó chịu và gây ra hiện tượng cọ xát hoặc gãi.
Gà ủ rũ, mệt mỏi, biếng ăn, giảm cân
Gà mất hứng thú với các hoạt động bình thường, ít vận động hay đứng một chỗ hoặc nằm nhiều.
Gà ăn ít hoặc từ chối ăn hoàn toàn dẫn đến suy dinh dưỡng và giảm cân nhanh chóng.
Sự mệt mỏi kéo dài khiến sức đề kháng giảm, gà dễ bị bội nhiễm và mắc thêm bệnh khác.
Lông xù, rụng lông và chậm lớn (đặc biệt ở gà con)
Gà có bộ lông xơ xác, kém mượt mà, lông bị xù lên do sức khỏe kém.
Hiện tượng rụng lông có thể xuất hiện nếu bệnh kéo dài, gây mất lớp bảo vệ tự nhiên.
Gà con bị hen thường phát triển chậm, còi cọc so với những con khỏe mạnh cùng lứa.
Phân có màu bất thường
Do hệ tiêu hóa cũng chịu ảnh hưởng khi gà bị hen, phân thường xuất hiện bất thường như:
- Phân xanh hoặc phân loãng.
- Phân có lẫn máu hoặc nhầy, biểu hiện cho viêm nhiễm nặng.
- Phân có mùi hôi khó chịu hơn bình thường, cảnh báo sức khỏe gà đang suy giảm.
Ảnh hưởng đến gà đẻ
- Gà mái bị hen thường giảm sản lượng trứng rõ rệt.
- Trứng có thể có vỏ mỏng, vỏ trứng bị xỉn màu hoặc méo mó.
- Tình trạng kéo dài có thể ảnh hưởng đến chu kỳ sinh sản và tuổi thọ của gà mái.

>>> Xem thêm Gà Bị Chảy Nước Mắt – Tìm Hiểu Nguyên Nhân Và Cách Điều Trị Hiệu Quả
Cách điều trị bệnh hen ở gà hiệu quả
Dưới đây là cách điều trị bệnh hen ở gà được nhiều sư kê áp dụng thành công và đánh giá cao về hiệu quả. Các cách này không chỉ giúp gà nhanh chóng hồi phục mà còn giảm nguy cơ tái phát bệnh.
Biện pháp cách ly và vệ sinh
Ngay khi phát hiện gà bị bệnh cần cách ly gà bệnh ra khỏi đàn để hạn chế lây lan.
Vệ sinh chuồng trại, dụng cụ, máng ăn uống sạch sẽ và phun thuốc sát trùng định kỳ (Clear, Mebi Iodine).
Đảm bảo chuồng thoáng mát, tránh ẩm ướt và gió lùa trực tiếp.

Thuốc điều trị đặc hiệu
- AZIFLOR NEW: kháng sinh chống Mycoplasma, cách dùng là pha 1g/lít nước và cho uống 5 đến 7 ngày.
- TYLOGEN 200: thuốc Tetracycline điều trị viêm hô hấp do E.coli và Salmonella, cách sử dụng là pha 1g/lít nước và cho gà uống 5 đến 7 ngày.
- TILMICOSINE 200S: kháng sinh điều trị Mycoplasma và vi khuẩn gram âm, cách dùng là pha từ 1 đến 1.5g/lít nước và cho gà uống 5 đến 7 ngày.
- DOXY PREMIX: thuốc Tetracycline điều trị viêm đường hô hấp, cách dùng là pha 1g/lít nước và cho gà uống 7 ngày.
- TYLODOX 300S: kết hợp Tylosin và Doxycycline sẽ hiệu quả với Mycoplasma, cách dùng là pha 1g/lít nước và cho gà uống 5 đến 7 ngày.
- Thuốc long đờm: Bromhexine giúp làm loãng đờm và thông đường hô hấp.
- Bổ sung vitamin C và các chất tăng sức đề kháng giúp hỗ trợ phục hồi nhanh.

Phương pháp dân gian hỗ trợ
- Gừng tươi: giã lấy nước pha cho gà uống giúp giảm khò khè.
- Tỏi: ngâm nước hoặc trộn vào thức ăn giúp kháng khuẩn và tăng sức đề kháng.
- Lá trầu không: giã nhuyễn vắt lấy nước và pha uống hoặc trộn ăn giúp giảm viêm đường hô hấp.
Người nuôi nên kiên trì áp dụng cùng kết hợp thuốc và phương pháp dân gian để rút ngắn thời gian điều trị.

Cách phòng bệnh hen ở gà đơn giản mà nhiều người chưa biết
Vệ sinh chuồng trại sạch sẽ và thường xuyên phun thuốc sát trùng định kỳ.
Giữ chuồng khô ráo, thoáng mát và tránh gió lùa trực tiếp hoặc chuồng ẩm thấp.
Cung cấp đầy đủ dinh dưỡng, bổ sung vitamin và khoáng chất giúp gà tăng sức đề kháng.
Tiêm phòng vaccine đầy đủ và đúng lịch.
Giữ mật độ nuôi hợp lý, tránh nhồi nhét gà quá đông.
Theo dõi sức khỏe gà thường xuyên giúp phát hiện sớm dấu hiệu bệnh.
Với gà chọi chú ý vỗ đờm sau khi đá để tránh đờm tích tụ gây hen.
Lời kết
Bệnh hen ở gà nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và năng suất của đàn gà, thậm chí dẫn đến thiệt hại kinh tế lớn. Việc hiểu rõ nguyên nhân, nhận biết đúng triệu chứng, áp dụng cách điều trị kết hợp thuốc đặc trị và các biện pháp dân gian cùng với phòng bệnh hiệu quả là chìa khóa giúp bảo vệ sức khỏe đàn gà.